"داماتو
قانون تحریم ایران و لیبی (ILSA) یا همان داماتو، ابتدا در سال 96 میلادی به بهانههای تروریسم و سلاحهای کشتار جمعی تصویب شده و حوزه بالادستی نفت ایران را هدف قرار داد. طبق این تحریم که اولین تحریم فراسرزمینی یا ثانویه آمریکاست، هیچ شخص حقیقی و یا حقوقی نمیتوانست بیش از 20 میلیون دلار در طول یک سال در بالادستی نفت ایران سرمایهگذاری کند. در 2006 با اصلاح این قانون، تحریمهای لیبی حذف شد و اسم قانون به قانون تحریم ایران (ISA) تغییر کرد. در قانون جامع تحریم ایران سیسادا (CISADA,2010) این قانون اصلاح شد وتحریم صادرات فراوردههای نفتی به ایران نیز به آن افزوده شد.
بر اساس برجام قانون تحریم ایران یک قانون حاوی تحریمهای مرتبط با هستهای است. با این توضیح که در بند 24 برجام، آمریکا و اتحادیه اروپا اظهار میکنند که لیست جامع و کامل تحریمهای مرتبط با هستهای در ضمیمه دوم برجام آمده است. به عبارت دیگر از منظر برجام هرآنچه از تحریمهایی که در ضمیمه دوم آمده است، تحریمهای مرتبط با هستهای است. در ضمیمه دوم و بخش 4 تحریمهایی که باید از سوی دولت آمریکا اعمالشان متوقف شود بیان شده است. در زیربخش 4.3 که تحریمهای حوزه نفت و انرژی بیان شده است، اصلیترین تحریمها مربوط به تحریمهای قانون تحریم ایران است.
بند 4.3.2 و بند 4.3.4 مهمترین بندهای مرتبط با قانون تحریم ایران است که شامل تحریم سرمایهگذاری در بالادستی نفت ایران و تحریم فروش فراوردههای نفتی میشود. بر این اساس بخشهای اصلی قانون تحریم ایران بر اساس برجام به عنوان تحریم مرتبط با هستهای تشخیص داده شده است
آنچه که در رسانهها از تمدید قانون تحریم ایران بیان میشود، عملا وضع یک قانون جدید است. در قانون تحریم ایران آمده است که عمر قانون در دسامبر 2016 به پایان میرسد و هیچ شرطی نیز برای تمدید آن در نظر نگرفته است. در نتیجه تمدید قانون تحریم ایران علیرغم اسم آن عملا قانونگذاری جدید است.
در بند 26 برجام بیان شده است که:
«دولتمردان آمریکا مطالبق با نقش رئیس جمهور و کنگره، از بازگرداندن و دوباره اعمال کردن تحریمهایی که در ضمیمه دوم مشخص شده است خودداری میکنند. فارغ از فرآیند حل و فصل اختلافات پیش بینی شده در این برجام.»
در نتیجه بر اساس برجام اگر تحریمی که مرتبط با هستهای شناخته شده است دوباره بخواهد بازگردد، دولت آمریکا تعهد داده است که مطابق با نقش رئیس جمهور و کنگره از آن خودداری کند. بخشهایی از قانون تحریم ایران (داماتو) مرتبط با هستهای بوده و در طرح تمدید آن برای ده سال دیگر دوباره بازگردانده میشود.
با توجه به اینکه تحریمهای مطرح شده در قانون تحریم ایران در برجام به عنوان تحریم مرتبط با هستهای تلقی شده است، در نتیجه تا زمانی که برجام از سوی ایران نقض نشده است، هیچ دلیلی برای طرح مجدد تحریمهای این قانون (#داماتو) در کنگره آمریکا وجود ندارد. چرا که تحریم مرتبط با هستهای برای مهار ایران در موضوع هستهای بوده و با توجه به توافق صورت گرفته، دیگر دلیلی برای وجود نگرانی از برنامه هستهای ایران وجود ندارد. لذا طرح تمدید قانون تحریم ایران نشان دهنده بیفایده بودن برجام است. در حال حاضر میتوان گفت عملکرد کنگره و سنا اثبات میکند که برجام بیفایده بوده است.
اگر رئیس جمهور آمریکا بخواهد این قانون را امضا کند، عملا خلاف تعهد خود در برجام عمل کرده و به عبارت دیگر برجام از سوی دولت آمریکا نقض شده است. همانطور که اشاره شد طبق بند 26 برجام دولت آمریکا تعهد داده است که از بازگرداندن و تحمیل مجدد تحریمهای مشخص شده در ضمیمه دوم برجام جلوگیری کند. هرچند تاکید شده است که این تعهد مطابق با نقش رئیس جمهور خواهد بود، اما از آنجایی که امضا کردن قانون یکی از شئون قانونی رئیس جمهور است، پس شامل این تعهد میشود. در نتیجه اگر رئیس جمهور آمریکا این قانون را امضا کند، رسما برجام از سوی دولت آمریکا نقض شده است.
شاید دولت آمریکا تمدید قانون تحریم ایران را مانند قانون ویزا اینگونه توجیه کند که هرچند قانون را امضا میکند اما در اجرای تحریم از حق صرف نظر کردن (Waive) استفاده خواهد کرد تا مشکلی در اجرای برجام به وجود نیاید. اما باید توجه کرد که امضا کردن قانون که به معنای اعمال مجدد تحریمهای مرتبط با هستهای است، نقض برجام است.
حالت دیگر آن است که رئیس جمهور آمریکا طرح تمدید قانون تحریم ایران را امضا نکند و وتو هم نکند. این کار عملا پس از ده روز مصوبه حالت قانون به خود میگیرد. در این وضعیت دولت آمریکا میتواند ادعا کند که قانون را امضا نکرده و لذا نقض برجام صورت نگرفته است و سپس با استفاده از حق صرف نظر کردن اجرای قانون به تعهد خود در برجام عمل کند. روشن است که این توجیه پذیرفتنی نیست چرا که رئیس جمهور آمریکا میتوانسته طرح تمدید قانون تحریم ایران را وتو کند ولی نکرده است. پس از اختیارات خود برای جلوگیری از نقض برجام استفاده نکرده است. لذا نقض برجام رخ داده است.
حالت دیگر آن است که رئیس جمهور آمریکا قانون را وتو کند و به کنگره بازگردد. در صورتیکه کنگره با دو سوم آرا مجدد طرح را تایید کنند، وتوی رئیس جمهور از سوی آنها وتو خواهد شد و طرح به قانون تبدیل میشود. در این حالت هم دولت آمریکا میتواند ادعا کند که نقشی در قانون شدن مجدد تحریمها نداشته است و با استفاده از حق صرف نظر کردن تعهدات خود در برجام را اجرایی میکند.در این حالت به نظر میرسد در ظاهر امر نقض برجام رخ نداده است اما عملا اثبات شده است که برجام هیچ فایدهای برای طرف ایرانی نداشته است و حتی اگر تمام دوره برجام نیز طی شود، اما ضمانتی برای لغو شدن تحریمهای ایران وجود نخواهد داشت. لذا ادامه دادن برجام برای طرف ایرانی بی معنی خواهد بود
محمد علی مسعودی "
بله!این هم از فتح الفتوح وزیرالوزرا!جناب محمد جوان خان ظریف...
جا دارد یادی کنیم از سخنان رهبر عزیزمان:
"
با تلاشى که دولت محترم و مسئولین کشور دارند انجام میدهند، ما موافقیم. یک کارى است، یک تجربهاى است، احتمالاً یک اقدام مفیدى است؛ این کار را انجام بدهند، اگر نتیجه گرفتند که چه بهتر، امّا اگر نتیجه نگرفتند، معنایش این باشد که براى حلّ مشکلات کشور بایستى کشور روى پاى خودش بایستد. این توصیهى قبلى خودمان را باز هم تکرار میکنیم: به دشمنى که لبخند میزند، اعتماد نکنید؛ این را ما به مسئولینمان، به بچّههاى خودمان، فرزندان خودمان - اینهایى که در مسئلهى دیپلماسى مشغول کار هستند، بچّههاى مایند، جوانهاى خود مایند - [توصیه میکنیم]؛ توصیهى ما به اینها این است: مراقب باشید لبخند فریبگرانه شما را دچار اشتباه نکند، دچار خطا نکند؛ ریزهکارىهاى کار دشمن را ببینید.
ب مذاکره خوشبین نیستم"...
خب اقایان الان دیگه تکلیف معلوم شد!سیاست خارجی و لبخند جواب نداد! وقت این هست که درس عبرت بگیرید برید سروقت ظرفیت داخلی در همین زمان اندک باقیمانده.